Gros-Fays Molen

Hier, ver van het dorp en afhankelijk van de stroom van de beek Bonne Soc, werd ooit een meelfabriek gebouwd. Het is een belangrijk element van het plattelandsleven en dateert van ten minste 1619, hoewel het zeker ouder is. De molen had twee waterraderen die drie paar molenstenen aandreven die, afhankelijk van de kwaliteit van de steen en de grootte, een product leverden dat varieerde van meel tot veevoer. In de loop der jaren kwamen er geleidelijk aan installaties bij: een smederij, een zagerij en een boerderij, die de boer een gediversifieerd inkomen verschaften.

In de 20e eeuw maakte een stoommachine het mogelijk schommelingen in het waterdebiet te compenseren en zorgde voor de productie van elektriciteit voor de zagerij. Een generator voorzag het dorp zelfs van elektriciteit voordat het op het net werd aangesloten! Deze productie werd in 1967 stopgezet, waardoor de wielen en de loodsen van de zagerij verdwenen.

Jean Gustin, molenaar in Gros-Fays, was de spil van het plaatselijke verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij rekruteerde en trainde verschillende teams van maquisards en nam deel aan talrijke sabotages, zoals het losschroeven van enkele rails in de gebogen tunnel van Pondrôme en het in stukken versturen van de trein die hogerop in de richting van Thanville was gestopt. Op 25-26 mei 1944 vond in de hele regio een grote razzia plaats. Velen van hen, zoals de Bourgmestres van Gros-Fays en Alle, bleven in de concentratiekampen. Een gedenkplaat op de molen herinnert aan deze trieste periode.

Voor meer informatie, zie onze erfgoedfiche.