Lotharingen,Cuestas geven vorm

Natuurlijk erfgoed

Lotharingen behoort landschappelijk tot het Belgische hoogland. In het gebied zijn asymmetrische reliëfs te zien, “cuestas” genaamd, die het resultaat zijn van differentiële bodemerosie. Elke cuesta bestaat uit een “voorkant” in het noorden, wat lijkt op een korte, steile helling, en een “achterkant” in het zuiden, met een langere, zacht glooiende helling. Aan de voorkant vormt zich altijd een holte in de zachtere rotsen waar een beek stroomt.

De inrichting van het landschap in Lotharingen is gebaseerd op het openfield-model met overwegend grasland. De dorpskern wordt omringd door een aureool van percelen die hoofdzakelijk als weiland worden gebruikt. Deze weiden overdekken gelijkmatig de valleibodems, die bestaan uit natte kleigronden. Gewassen worden meestal geteeld op de glooiende hellingen van de heuvels, waar de grond beter wordt gedraineerd. De bossen groeien op de onvruchtbare zandgronden van de cuestas, op de bodem van de fronten of op de hellingen van bepaalde valleien.

De woningen zijn gegroepeerd in dichtbebouwde dorpen, gelegen aan de voet van de voorkant of achterkant van een cuesta. In deze regio hebben de landbouwbeperkingen de spreiding van de nederzettingen sterk afgeremd. Het centrum van de dorpen bestaat vaak uit rijtjeshuizen parallel aan de straat. De doorgangen bieden een open ruimte naar buiten, een “usoir” genaamd, waardoor in het landschap een zogenaamde “dorpsstraat”-structuur ontstaat.

Bouwkundig erfgoed

De traditionele gebouwen in Lotharingen zijn gewoonlijk gebouwd in zandsteen-kalksteen. Dit is een zachte steen die vochtdoorlatend is en een beschermende laag nodig heeft. Afhankelijk van de gebruikte grondstoffen kan het pleisterwerk verschillende kleuren hebben. Langere huizen in het straatbeeld onthullen de rijkdom van de eigenaar. De kleine tweekamerwoningen van de arbeiders staan naast de driedelige of vierdelige boerderijen van de ploegers.

In deze streek hebben de huizen meestal twee verdiepingen. Het dak is gemaakt van grijze leisteen, soms afgewerkt met een croupette (een kleine driehoekige dakhelling die de twee hoofdsecties aan hun uiteinden verbindt, maar die niet zo laag loopt). Een croupette wordt bevestigd om de stabiliteit van het dak te waarborgen en om de windbelasting op de gevel te verminderen.